اتللو – ویلیام شکسپیر – عبدالحسین نوشین – ثالث

توضیحات

نزدیک سیصد سال است که پیس‌های شکسپیر نوشته شده است. در زمان شکسپیر در تئاترها دکور به‌شکل امروزه وجود نداشت. در موقع نمایش، مانند تعزیه‌های قدیم ایران، محل وقوع حادثه را با نشانه‌ای که تماشاچی نیز با آن نشانه آشنا و به آن عادت کرده بود، نشان می‌دادند. مثلاً وقتی یک شاخه درخت روی سن می‌گذاشتند علامت آن بود که واقعه در جنگلی روی می‌دهد، یک ظرف بزرگ آب نشانه رودخانه یا دریا بود، وقتی یک بازیگر با یک فانوس داخل سن می‌شد تماشاچی می‌فهمید ماهتاب است. گذشته از این در پیس‌های شکسپیر ــ و همچنین نویسندگان معاصر او ــ هر پرده محل معین ندارد، بلکه هر پرده به چند یا چندین تابلو قسمت می‌شود و در هر تابلو محل واقعه (Lieu d' action) عوض می‌شود. گاهی اتفاق می‌افتد یک پرده از یک پیس شکسپیر دارای ده سن یا تابلو است. تابلوی اول روز است، تابلوی دوم شب است، تابلوی سوم طوفان و رعد و برق، تابلوی چهارم هوا صاف است و آفتاب می‌درخشد، تابلوی پنجم مجلس سنا، تابلوی ششم یک کوچه… بنابراین با پیشرفت‌های زیادی که تکنیک تئاتر از سه قرن پیش تا به‌حال نموده، اگر امروزه متورآنسن‌ها (Metteurs en scène) بخواهند پیس‌های شکسپیر یا معاصرین او را به‌همان شکل که در زمان خودشان نمایش می‌داده‌اند روی سن بیاورند موافق ذوق و انتظار تماشاچی امروزه نخواهد بود. زیرا تکنیک نوین تئاتر چشم و ذوق تماشاچی را به میزانسن (Mise en scène)ها و دکورهای ساخته و نقاشی شده عادت داده است، و اگر بخواهند آن پیس‌ها را همان‌طور که نوشته شده با تکنیک و دکورهای جدید نمایش دهند غیرممکن است.